Homoioteleuton

Homoioteleuton (gr. homoióteleuton, łac. similiter desinens = podobieństwo zakończeń) – figura retoryczna polegająca na zestawieniu wyrazów o podobnie brzmiących końcówkach w celu zwrócenia uwagi odbiorcy. Wyrazy te znajdują się na końcu członów wypowiedzi.

Należy pamiętać, że homoioteleuton nie jest tożsamy z klasycznym rymem (np. słowa idę i jadę nie rymują się), choć stanowi mniej wyrafinowany rym gramatyczny.

Niektóre definicje zawężają homoioteleuton do podobieństwa końcówek koniugacyjnych (odmiany czasowników).

Przykłady

Cudze chwalicie,
Swego nie znacie,
Sami nie wiecie,
Co posiadacie.

(cytat bajkopisarza, Stanisława Jachowicza)

Daj mnie stułę i gromnicę,
Zapalę, jeszcze poświęcę...
Próżno palę, próżno święcę,
Nie znika przeklęta dusza.

(Adam Mickiewicz, Dziady cz. II)

Jedzą, piją, lulki palą,
Tańce, hulanka, swawola;
Ledwie karczmy nie rozwalą,
Cha cha, chi chi, hejza, hola!

(Adam Mickiewicz, Pani Twardowska)

Alternatywne nazwy
Similiter desinens
Angielska nazwa
homoioteleuton